यसलाई विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लूएचओ) ले महाहारी घोषणा गरिसकेको छ । कोरोना संक्रमण फैलिन नदिन नेपालले पनि पर्यटक भिसा रोकेको छ भने धेरै संक्रमण फैलिएको देशबाट आएकाहरुले क्वारेन्टाइनमा बस्नुपर्ने व्यवस्था गरेको छ । संक्रमण भित्रिहाल्यो भने पनि नियन्त्रणमा लिनसक्ने गरी काम भइरहेको भन्दै उहाँले भयभीत र आतंकित नहुन सर्वसाधारणलाई अपील गर्नुभएको छ । अहिलेसम्म नेपालमा ४ सय ६४ जनाको परीक्षण गरिएको र सबै रिपोर्ट नेगेटिभ आएका छन् ।
९ जनवरी २०२० मा नेपाल आएका विद्यार्थीले १३ तारेखमा परीक्षण गराउँदा पोजेटिभ देखिएको तर १० दिन अस्पतालमा उपचार गरेर पुनः परीक्षण गराउँदा नेगेटिभ रिजल्ट आएकोसमेत उहाँले जानकारी दिनुभयो । तर विश्वभर फैलिएको कोरोनाको संक्रमण छिमेकी मुलुक भारतमा पनि देखिएकाले जोखिम बढेको उहाँले बताउनुभयो । सम्भावित जोखिमलाई मध्यनजर गर्दै सरकारले उपत्यकाभित्र थप १२० र बाहिर ११५ आईसीयू वेड तयार गर्ने निर्णय गरेको स्वास्थ्यमन्त्री ढकालले जानकारी दिनुभयो ।
हाल काठमाडौं उपत्यकाका सबै अस्पतालमा गरी १७० वटा आईसीयू बेड छन् भने कोरोनाको सम्भावित संक्रमितको उपचार गर्न १५५ वटा आइसोलेटेड बेड तयार गरिएको छ । मन्त्री ढकालका अनुसार नेपालमा कोरोनाको संक्रमण देखिहाल्यो भने उपत्यकाका तीन वटा अस्पतालमा मात्र उपचार गरिनेछ । टेकुस्थित शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग, पाटन अस्पताल र कीर्तिपुर अस्पतालमा कोरोनाको मात्र उपचार गर्ने व्यवस्था मिलाइनेछ भने वीर अस्पतालको नयाँ भवनलाई पनि कोरोनाको मात्र उपचार गर्ने अस्पताल बनाउने तयारी छ ।
अरु मुलुकको संक्रमण हेर्दा ८० प्रतिशत सामान्य उपचार अर्थात क्वारेन्टाइनलगायतमा राख्नुपर्ने, १५ प्रतिशतलाई आइसोलेटेड बेडमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने र ५ प्रतिशतलाई अति जोमिखयुक्त उपचार गर्नुपर्ने देखिएको भन्दै उहाँले भन्नुभयो, ‘हामीकहाँ सामान्यतयाः १५ सय, तीन हजार वा साढे ४ हजारसम्म (संक्रमित) हुँदा पनि कुन खालको व्यवस्थापन भयो भने सहज ढंगले म्यानेज गर्न सकिन्छ भनेर अन्तरिम तयारीमा लागेका छौं ।’
उहाँका अनुसार प्रमुख जिल्ला अधिकारी र स्वास्थ्यकर्मीलाई जोखिमपूर्ण अवस्थामा जिल्ला नछोड्न निर्देशन दिइएको छ भने अस्पतालमा काम गर्ने जनशक्ति र त्यससँग सम्बन्धित व्यक्तिको जोखिमबाट उत्पन्न सबै खालका आतंकलाई हटाउन सरकारको तर्फबाट आवश्यक पहल हुने विश्वास दिलाएको उहाँले बताउनुभयो । नाकामा स्वास्थ्य विन्दु स्थापना गर्नुको तेस्रो मुलुकबाट आउनेहरुका लागि चार वटा मात्र नाका तोकिएको छ ।
साथै त्रिभुवन विमानस्थलबाट आउनेहरु संक्रमण धेरै भएका देशका नागरिकहरुका लागि १४ दिन अनिवार्य सेल्फ वा होम क्वारेन्टायनमा बस्न भनिएको उहाँले जानकारी दिनुभयो । होम क्वारेन्टाइनमा बस्दा सुख्खा खोकी, ज्वरोलगायतका इण्डिकेटर चेक गर्ने भन्दै स्वास्थ्यमन्त्री ढकालले भन्नुभयो, ‘लक्षण देखियो भने अस्पताल लैजान्छौं र रिपोर्ट पोजेटिभ भयो भने सम्पूर्ण उपचारको जिम्मा राज्यले लिन्छ ।
नेगेटिभ रिजल्ट आयो भने १४ दिन क्वारेन्टाइनमा बसेर सहयोग गर्ने विश्वास लिएका छौं ।’ कक्षा १ देखि ९ सम्म अध्ययनरत झण्डै ५० लाख विद्यार्थीको परीक्षा चैत ५ गतेभित्र सकिने र त्यसपछि स्वतः एक महिना विद्यालय बन्द रहने उहाँले जानकारी दिनुभयो । एसईई परीक्षा तालिकाबारे भने संक्रमणको अवस्था हेरेर निर्णय हुने उहाँले बताउनुभयो ।